Varicella-zoster là một loại vi rút gây bệnh thủy đậu và bênh zô-na. Loại vi rút này nằm im bất động trong rễ dây thần kinh sau khi bệnh nhân bị thủy đậu. Theo viện y tế quốc gia Hoa kỳ, có tới 25% dân số sau khi được điều trị khỏi bệnh thủy đậu thì sẽ mắc phải căn bệnh zô na một lần nào đó trong đời do sự hồi sinh của các virus này.
Thời gian và mức độ nặng nhẹ của những cá nhân mắc bệnh zô-na với mỗi người là khác nhau. Dấu hiệu trước tiên của căn bệnh zô-na là đau ê ẩm hoặc là tê buốt ở một bên của cơ thể, thường là đau ê ẩm vùng lưng hoặc ngực nhưng có những lúc cũng lên cả mặt, đầu, cánh tay hoặc ống quyển. Không chỉ thế còn có các biểu hiện giống như bị cảm cúm như: buồn ói, ỉa chảy, rùng mình nhưng không bị sốt. Zô-na phát ban chỉ có thể được biểu hiện vài ngày sau khi bệnh lý bắt đầu có những triệu chứng này, hoặc cũng có thể sau vài tuần.
Vị trí phát ban thường là xung quanh lưng, bên cạnh sườn, bụng hoặc ngực do vi rút di chuyển bao quanh vị trí rễ dây thần kinh cảm giác bị ảnh hưởng – loại dây thần kinh đi ra khỏi cột sống và bao phủ bao quanh 2 bên cơ thể. Cơn đau đi kèm với phát ban có thể ở mức độ nhẹ hoặc nặng nhưng thường thường sẽ biến mất trong vòng 4 tuần. Các vị trí bị phát ban có thể sẽ để lại sẹo.
Khó khăn chủ yếu khi điều trị bệnh lý zô-na là chứng đau thần kinh sau khi mắc phải bệnh lý này. Chứng đau thần kinh này thường kéo dài khoảng vài tháng cho đến vài năm sau khi bệnh zô-na đã được chữa khỏi. Những ai mắc phải vấn đề này thường bị nóng dữ dội hoặc đau nhói như bị dao đâm tại những nơi trước đó bị phát ban, không những thế còn cảm thấy đau khủng khiếp khi có ai sờ vào. Căn do chuẩn xác của vấn đề này thường rất khó xác định nhưng theo lý thuyết là do các nơi bị viêm trước đó khiến cho dây thần kinh trở nên quá nhạy cảm nên các cơn đau vẫn được cảm nhận sau khi đã hết viêm.
Chứng đau kinh niênkết hợp với đau thần kinh sau khi bị zô-na tạo ra những vấn đề hết sức khó khăn cho cuộc sống của người bệnh. Những vận động hàng ngày từ ăn uống cho tới tắm rửa, mặc quần áo trở nên hết sức vất vả. Sau đó bệnh nhân còn có thể bị suy sụp tinh thần do đau mạn tính. Có rất nhiều nghiên cứu cho thấy rằng các biện pháp điều trị sớm cho bệnh lý zô-na có thể rút ngắn thời gian người bệnh bị đau nhức. Bệnh nhân nên được chữa trị với các thuốc chống vi rút trong vòng 3 ngày khi bắt đầu bị phát ban.
Một mối quan tâm khác nảy sinh cùng với căn bệnh zô-na là các vấn đề về mắt. Nếu vậy mặt cũng bị ảnh hưởng, vi rút cũng có thể ảnh hưởng luôn cả đến giác mạc. Các thương tổn đến mắt sau đó có thể sẽ để lại sẹo, giới hạn tầm nhìn. Để giới hạn điều này chỉ có cách chữa trị bệnh thật sớm.
Các cơn đau ê ẩm vùng lưng và đau khác do bệnh zô-na tạo ra có thể được xử lý bằng nhiều cách, lệ thuộc vào chừng mực nặng nhẹ và sự yêu thích của bạn. Một số người thích sử dụng thuốc chống viêm, một vài khác lại dùng miếng dán và kem gây tê để giới hạn đau buốt. Những ai thích sử dụng các cách thức tự nhiên thì lại dùng kem cáp-xai-xin. Cáp-xai-xin là một loại chất hóa học chiết suất từ quả ớt cay và có công dụng giảm đau.